Pirs: Weke klîşeyek an stereotip dixuye ku jin bêtir bala werzişvanan dikişînin, lê gelo ev rast e? Û gelo girîng e ku ez bi kîjan werzîşê dilîzim?

A: Lêkolînek destnîşan dike ku erê, werzîş ji jinan re balkêş e. Kîjan werzîş? Ma balkêşiya laşî girîng e? Ji bo hûragahiyan bixwînin!

DESTPÊK

Klîşeyek naskirî ye ku jin ji werzişvanan hez dikin, lê gelo ev çavdêrî bi zanistî disekine?

Ger rast be, çima jin ji mêrên ku werzişê dilîzin hez dikin?

Her weha, girîng e ku çi celeb werzîş mêr dilîzin? Girîng e ku ew werzîşên ferdî yan tîmî ne?

Ev hemî pirsên ku ji hêla tîmek lêkolînerên Kanadayî ve hatine lêkolîn kirin û di kovara Evolutionary Psychology di sala 2010 de hatine weşandin.

Lêkolîner xwedî teoriyek bûn. Teorî ev bû ku jin ji werzişvanan hez dikin ji ber ku jin dixwazin bi zilamên saxlem re têkildar bibin. Werzişvan jî motîvasyon, hêz, biryardarî û xebata tîmê nîşan didin.

Her weha ji ber "bandora halo" zilamên ku xwe di werzîşê de îspat dikin jêhatîtir û jêhatîtir têne hesibandin. di warên din de jî xwedî sifatên çêtir in.

Lêkolîner bi taybetî bi sporên tîmê beramberî werzîşên takekesî re eleqedar bûn. Wan meraq kir gelo werzîşvanên tîmê balkêştir in, ji ber ku lîstina li ser tîmek nîşan dide ku ew dikarin hevkariyê bikin û bi hev re bixebitin.

SEREKLÊKOLÎN

Pêşî, lêkolîneran 125 jin û 119 mêr ji zanîngehek Kanadayî berhev kirin.

Temenê beşdaran di navbera 18-25 salî de bûn û ji cûrbecûr dîsîplînên akademîk hatibûn.

Di lêkolînek berê ya piçûk de, mirovan komeke mezin a serê cinsê dijber, nebişirîn ên mirovên cihêreng nirxand.

Wêneyên herî bilind û herî kêm ji bo lêkolîna mezin hatin hilbijartin.

Her beşdarekî di lêkolîna mezin de wêneyek bi ravek hate nîşandan. Wêneyê kesê kêm-cizîb bû yan jî bilind bû.

Danasîna li ser wêneyê yek ji sê celeb tevlêbûna werzîşê vedibêje:

Lîstikvanê werzîşê yê tîmê

Lîstikvanê werzîşê yê takekesî

Endamê klûbê (bê tevlêbûna werzîşê )

Dûv re, ew kes weha hate binavkirin:

Ji hêla endamên din ên komê ve pir zêde tê hesibandin

ji hêla endamên din ên komê ve pir zêde nayê hesibandin

Bi kurtî , wêne û danasîna bi korfelaqî ji beşdaran re tê xuyang kirin di nav de:

• Cêbkêşî
• Tevlîbûna werzîşê

• Rewş

Paşê, beşdaran pirsên li ser kesê hîpotezî bersivandin. Di nav van pirsan de ka gelo kesê hîpotetîk xwediyê van taybetmendiyên jêrîn xuya dike:

• Peywirdar
• Perspektîfên darayî yên baş
• Karaktera pêbawer
• Kêfxweş
• Hêzdar
• Bilindstatû
• Hişmendiyên civakî
• Ambicioz/pîşesaz
• Hêza lezgîn
• Aqilmend
• Tembîl
• Tendurist
• Ji xwe bawer
• Bêbawer
• Pêşbaz
• Xweperest
• Ji hêla hestyarî ve îstîqrar
• Bêbawer
• Zarokan dixwazin

Piştre, beşdaran taybetmendiyên xwe yên demografîk nîşan dan.

ENCAM

Em ê bala xwe bidin ser têgihiştina JINÊN MIROV.

Ma werzîşên ferdî li hember tîmê girîng bûn? Carinan, lê ne zêde.

Werzîşvanên tîmê weha dihatin dîtin:

Bi jêhatîbûna civakî hinekî çêtir.

Piçek pêşbaztir.

Zêdetir bêhêvî.

Werzîşvanên werzîşê yên takekesî wiha hatin dîtin:

Ji hêla hestyarî ve hinekî çêtir.

Hinekî saxlemtir.

GIŞTÎ, dema werzişvanên ferdî û tîmî li hev hatin, wan li her deverê ne-werzişvanan xistin. Werzişvan (tîm û ferdî) wekî:

• Xweseriya hestyarî çêtir bûn.

• Zehmetiyên civakî yên çêtir.

• Kêm tembel.

• Tenduristtir.

• Bêtir ji xwe bawer.

• Pêşbaztir.

• Zêdetir bêhêvî.

(Duyên paşîn dikarin bibin an jî ne taybetmendiyên erênî bin - ez ê bihêlim ku hûn biryar bidin)

Tevlêbûna werzîşê çawa li gorî balkêşî û rewşa ?

Cezîbbûna wêne û statûyê herdu jî têgihiştina erênî zêde kirintaybetmendiyên kesane.

Lê belê, tevlîbûna werzîşê bi qasî balkêşiyê xurt bû di pêşbînkirina taybetmendiyên erênî de.

Statuya bilind (ji hêla hevalan ve baş tê hesibandin) ji hemîyan re ji taybetmendiyên kesane yên erênî re bihêztirîn encam bû.

ENCAM/Şîrovekirin

Em dikarin li vir çi hîn bibin?

Werzişvanbûn têgihîştina taybetmendiyên erênî û balkêş ên mêran zêde dike.

Werzîşên ferdî û tîmê bi rastî ne girîng dixuya hemû ewqas.

Pêşkeftina herî mezin di navbera werzîşvan û ne-werzişvan de bû.

Xwedî kulmek balkêş têgihiştina taybetmendiyên erênî zêde kir.

Ev beşek ji "bandora halo" ye.

Lê werzişvan bûyîn heman hêza ku ji taybetmendiyên erênî re zêde dike wekî balkêş peyda kir.

Bi gotineke din, heke hûn xortek kêmtir balkêş bin, bikevin werzîşê. Ew rêyek e ku hûn têgihîştina taybetmendiyên weyên erênî bi heman astê balkêşiya laşî zêde bikin.

Bi rastî ne girîng e ku hûn kîjan werzîşê hilbijêrin. Ew dikare werzîşek tîmê an werzîşek kesane be.

Lêbelê, mezintirîn teşwîqkirina têgihîştina taybetmendiyên erênî nirxa civakî ya bilind bû.

Ev tê vê wateyê ku ji hêla hevalên xwe ve xweş û rêzdarbûn. ji hemûyan tişta herî balkêş e.

Çavkanî

Schulte-Hostedde, A. I., Eys, M. A., Emond, M., & Buzdon, M.(2010). Tevlîbûna werzîşê bandorê li têgihîştina taybetmendiyên hevjînê dike. Psîkolojiya Evolutionary, 10 (1), 78-94. Girêdan: //www.researchgate.net/